 |
Szałwia już w starożytności była używana jako roślina magiczna i lecznicza. Roślina ta ma korzenny, aromatyczny zapach. Kiedyś w Polsce uprawiana była przez mnichów w ogrodach przyklasztornych, a dziś hodowana jest w wielu ogródkach przydomowych. Stosowana jest w kuchni jako przyprawa, a w kosmetyce poleca się ją do pielęgnacji skóry problematycznej. |
|
|
Szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, ale dziś uprawiana jest w wielu krajach. Jest półkrzewem o wysokości 50-70 cm i zielono-srebrnych miękkich liściach. Ma fioletowe drobne kwiatki – kwitnie od maja do czerwca. Szałwia ma szerokie zastosowanie. Jej działanie zależy jednak od rodzaju i mocy ekstraktu. Ceniona jest przede wszystkim za działanie przeciwzapalne. Stosowana na skórę zmniejsza przekrwienie, zaczerwienienie błon śluzowych i skóry oraz hamuje mikrokrwawienia z nadmiernie rozszerzonych lub uszkodzonych naczyń włosowatych. Istotne jest również działanie antyseptyczne, za które odpowiadają garbniki, kwasy wielofenolowe, olejki eteryczne (w tym cyneol i tujon), kwas ursolowy. Wyciąg z szałwii hamuje rozwój takich bakterii jak Staphylococcus aureus, Mycobacterium phlei and Candida albicans. Wykazano również działanie przeciwgrzybicze przeciwko Penicillium digitatum. Dzięki swoim właściwościom szałwia stosowana jest w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł. Polecana jest w leczeniu trądziku, wypadaniu włosów i łupieżu, jako lek stosowany w leczeniu ran i środek antyseptyczny. Dzięki temu znalazła zastosowanie przede wszystkim jako kosmetyk do cery tłustej i trądzikowej. Działa przeciwzapalnie na zmiany skórne i zmniejsza obrzęk zapalny. Ponadto ekstrakty z liści szałwii mają działanie antyoksydacyjne. Szałwia na skórę i błony śluzowe jest stosowana w postaci płukanek do ust, naparów, okładów oraz preparatów na bazie ekstraktów z liści szałwii. W kosmetyce dodawana jest do płynów do higieny intymnej, balsamów do ciała, kremów pielęgnacyjnych i preparatów do pielęgnacji stóp. Liść szałwii zawiera dużą frakcję olejków eterycznych 1-2,5% (niekiedy do 3,6%). Olejek szałwiowy ma działanie antyseptyczne i również znajduje zastosowanie kosmetyczne oraz w aromaterapii. Leczniczo szałwię stosuje się w leczeniu grypy, zapaleniu oskrzeli, zapaleniu zatok, zapaleniu opon mózgowych i zapaleniu nerwów. W badaniach klinicznych wykazano korzystne efekty neuroprotekcyjne w pacjentów chorych na chorobę Alzheimera. Jednakże duże dawki tujonu przyjmowane doustnie działają toksycznie. W kuchni liście i ziele szałwii wykorzystywane są jako przyprawy przede wszystkim do mięs. Szałwia ułatwia trawienie spożytych potraw poprzez regulowanie wydzielania soków trawiennych, prawidłowej perystaltyki jelit i wypróżnień. |
