trądzik

Trądzik pospolity (Acne Vulgaris) to jedna z najczęściej występujących chorób dermatologicznych, która dotyczy głównie pacjentów w wieku dorastania i dlatego stanowi również spory problem psychologiczny. W wieku 11-30 lat cierpi na trądzik ok. 80% osób. W trądziku występuje łojotok, nieprawidłowe rogowacenie mieszków włosowych, pojawianie się zaskórników, zmian zapalnych i blizn w miejscach zmian trądzikowych. Zmiany skórne ustępują z wiekiem.

Trądzik występuje równie często u kobiet jak i u mężczyzn. Jednak postaci o ciężkim przebiegu występują głównie u młodych mężczyzn. Przyczyna choroby nie jest dokładnie znana, ale na rozwój choroby wpływa wiele czynników.

Przerost gruczołów łojowych z towarzyszącym łojotokiem oraz nadmierne rogowacenie przewodów wyprowadzających przyczynia się do powstawania mikrozaskórników. U osób z trądzikiem gruczoły łojowe są większe o zwiększonej liczbie zrazików. Zwiększenie produkcji łoju odbywa się pod wpływem hormonów androgenowych i rozpoczyna się w wieku 7-8 lat. Androgeny odgrywają dużą rolę w rozwoju zmian trądzikowych poprzez stymulację sebocyty oraz keratynocytów mieszkowych. Korneocyty mają bardziej zwartą strukturę i gromadzą się wewnątrz mieszków włosowatych blokując ujście i wydalanie łoju, co w efekcie prowadzi do powstania zaskórników.

U osób cierpiących na trądzik dochodzi do zakażenia mieszków włosowych przez bakterie Propionibacterium acnes. Bakterie te produkują czynniki prozapalne i zaburzają odpowiedź immunologiczną. Usunięcie tych bakterii poprawia stan dermatologiczny skóry.

Zmiany skórne rozwijają się w miejscach, gdzie na skórze jest najwięcej gruczołów łojowych. Trądzik obejmuje twarz (głównie czoło), plecy (tzw. rynna łojotokowa tylna) i górną część klatki piersiowej (tzw. rynna łojotokowa tylna). Zmiany układają się w literę T – na twarzy czoło, nos broda, a na plecach górna część pleców i w dół wzdłóż kręgosłupa. Okolice te są popularnie nazywane strefą T.

Zmiany skórne charakteryzują się różnorodnością postaci. Wykwity skórne dzieli się na:

1. zamiany pierwotne niezapalne – mikrozaskórniki i zaskórniki,
2. wtórne zmiany zapalne – grudki, krosty, guzki, ropnie i przetoki,
3. zmiany pozapalne i blizny – zaskórniki z przetokami, torbiele oraz blizny.

Choroba może przebiegać łagodnie, z umiarkowanymi objawami lub o ciężkim przebiegu. Ponadto trądzik może przebiegać z objawami ogólnymi. Wyróżnia się również trądzik odwrócony, mechaniczny i kontaktowy.