 |
Liść melisy jest surowcem zielarskim o długiej tradycji stosowania. W medycynie tradycyjnej stosowany jest od wieków. W badaniach klinicznych wykazano skuteczność melisy w łagodzeniu objawów zmian skórnych pojawiających po zakażeniu wirusem opryszczki (herpes simplex virus). W farmakopei wskazania dla melisy obejmują zaburzenia żołądkowo-jelitowe wynikające działania wiatropędnego melisy oraz zaburzenia snu na tle nerwowym. |
|
|
Melisa lekarska (Melissa officinalis) należy do roślin z rodziny jasnotowatych. W Polsce uprawiana jest melisa lekarska. Melisa wydziela dużo nektaru i jest chętnie odwiedzana przez pszczoły stąd nazwa tej rośliny wywodzi się od łacińskiej nazwy melle, co oznacza miód. Melisa na sercowate, pomarszczone liście, które po przełamaniu wydzielają miły, cytrynowy zapach. Pędy melisy osiągają wysokość 50-100 cm. Wodny ekstrakt z liści melisy ma działanie antywirusowe. W stężeniu 10% hamuje replikację wirusa opryszczki typu 2, wirusa grypy A2 (Mannheim 57) i wirusa krowianki (VACV) atakującego bydło domowe i świnie. Wieloośrodkowe badanie kliniczne pacjentów z wykwitami opryszczki na skórze i błonach śluzowych wykazało jej dużą skuteczność. Aplikacja 1% kremu z liofilizowanym wodnym wyciągiem z liści melisy skracała czas gojenia się wykwitów opryszczkowych z 10-14 do 6-8 dni. Stosowanie kremu wydłużało również czas do kolejnej reaktywacji wirusa w porównaniu z innymi preparatami hamującymi aktywność wirusów (idoxuridine, tromantidine) i placebo, co wskazuje na podniesienie odporności skóry. Melisa wykazuje działanie uspokajające na system nerwowy i obniża próg wrażliwości ośrodkowego układu nerwowego. Polecana jest przy bezsenności, neurastenii i w wyczerpaniu nerwowym. Ziołowy płyn do kąpieli z naturalnym olejkiem eterycznym z melisy łagodzi napięcie, uspokaja, zwalcza stres i odpręża. Poprawia również nastrój. Ponadto wygładza i pielęgnuje skórę. Nie należy go stosować do kąpieli niemowląt i dzieci poniżej 6-go roku życia. Substancje odpowiedzialne za działanie melisy to głównie kwasy z grupy kwasów hydroksycynamonowych (kwasy rozmarynowy do 6%, p-kumarowy, kawowy i chlorogenowy) oraz olejek eteryczny (0,02-0,37%), który składa się z ponad 40% monoterpenów i ponad 35% seskwiterpenów. Wśród terpenoidów wymienia cytral, citronellal, geraniol, nerol, linalol, octan farnezylu, humulen, β-cariofylen i eremofylen. Pozostałe składniki to flawonoidy, taniny i kwaśne triterpeny (mi.in. kwas ursolowy i oleanowy). |
